Blyck Leckerneyen

‘Wij bewijzen met onze stoofpotjes dat kant-en-klaar behalve lekker ook duurzaam en gezond kan zijn’

Blyck Leckerneyen timmert hard aan de weg. De ingeblikte stoofpotjes van Blyck (de oudhollandse term voor blik) hebben na jaren van lef tonen, soms ploeteren en vooral volharden een vaste plek verworven in het assortiment van enkele supermarktketens. Reden voor het bedrijf van oprichter-eigenaar Milo Borghans en chef-kok Martijn Kok om nu door te pakken met een eigen lijn stoofpotjes voor slagerijen en versspeciaalzaken. Wat de merken ‘Blyck’ (retail) en ‘Voor de slager’ (slagerijen) gemeen hebben, is de ambachtelijke productwijze en het gemak voor de consument. ‘Het vlees is afkomstig van dieren die een goed leven hebben geleid. Alles wordt op grootmoeders wijze bereid en alle stoofpotten van Blyck Leckerneyen zijn vrij van conserveringsmiddelen en e-nummers, waardoor ze behalve lekker ook gezond zijn,’ benadrukt Borghans.

Automobilisten die de productiefaciliteit van Blyck Leckerneyen in het Friese De Westereen passeren, zal het ongetwijfeld vergeven worden als zij hun weg voortzetten zonder enig besef dat achter de muren van het woonhuis en de naastgelegen slagerij aan de Tsjerkestrjitte dagelijks wordt gewerkt aan verdere verduurzaming van de vleessector. Aan de gevel van het pand geen grote borden of andere herkenningspunten. Toch is uitgerekend de kleine dorpsslagerij van Albert Dantuma de plek waar volgens eigen receptuur verschillende producten vers worden bereid en verpakt. ‘Al ons investeringsvermogen is de afgelopen jaren gestoken in productontwikkeling, voet aan de grond krijgen in de sector en, zeker niet onbelangrijk, de boel draaiende houden. Natuurlijk zouden we het liefst paginagrote advertenties zetten in alle dagbladen om mensen te interesseren voor Blyck, maar ik kan je zeggen dat de voldoening op deze manier vele malen groter is dan wanneer je voor een multinational werkt en dagelijks nieuwe dingen mag uitproberen, zonder het risico op een faillissement als het ontwikkelde product niet lekker is,’ lacht Borghans.

Goede leerschool

Borghans begon zo’n 5,5 jaar geleden met de ontwikkeling van zijn eigen gehaktbal, de zogeheten De Marnebal, vernoemd naar de gelijknamige landschapsregio in Noord-Groningen. “Een gehaktbal van biologisch rundvlees en biologisch varkensvlees en wat pittiger dan een gewone gehaktbal. Dat sloeg aan, waarop het idee ontstond om ook aan winkels te gaan leveren. De insteek vanaf dag één was om een product te ontwikkelen van vlees van dieren die een goed leven hebben gehad, een product dat vers is en vrij zou zijn van allerlei schadelijke additieven en e-nummers, en lang houdbaar om verspilling tegen te gaan.’

Inspiratie en kennis deed Borghans op in het restaurant van Wicher Werk, het Korensant op Verhildersum. ‘Geen makkelijke chef, maar wel een échte vakman die me leerde hoe je ingrediënten als een schilderij kunt samenbrengen om een prachtig geheel te maken. Hij maakte alles vers, zelfs aardappels waren niet voorgekookt. Voor eigen klanten liet hij lamsstoofvlees en hazenpeper bij Dantuma conserveren in blik. Klanten die heerlijk gegeten hadden, konden dan bij het afrekenen zo’n blik kopen en mee naar huis nemen. Alles werd vers gemaakt. Het was een pittige en soms harde leerschool, maar wel eentje waar ik nu nog steeds veel profijt van heb.’

Borghans ontmoet Martijn Kok, souschef in het Groningse restaurant, waarop een vriendschap en samenwerking ontstaat. Na een werkavontuur bij een sterrenrestaurant in Engeland keerde Kok een paar jaar geleden terug naar Noord-Nederland. In de slagerij van Albert Dantuma in De Westereen (vlakbij Dokkum) bereidt Kok elke week alles vers. “Hier is waar het allemaal gebeurt,” lacht hij, terwijl me hij de ketels laat zien waarin hij het vlees en de groenten verwerkt. “Het vlees en de groenten worden volgens onze receptuur vers verwerkt. Dat houdt in zonder suikers, conserveringsmiddelen of e-nummers en met een minimale toevoeging van zout. Ook de jus bereiden we zelf, net als de soepen. We verspillen nagenoeg niets. Het eindproduct wordt verhit tot 126 graden, zodat het vrij is van schadelijke bacteriën, maar de goede smaak behouden blijft. Elk gerecht wordt geconserveerd in BPA-vrije blikken, waardoor er geen conserveermiddelen in zitten en de houdbaarheid toch zeer lang is.”

Eerlijk en gezond

‘Kroon Vlees uit Groningen levert ons het vlees van Schotse Hooglanders, die altijd buiten hebben gelopen en worden geslacht omdat ze te oud zijn of de kudde moet inkrimpen. Hetzelfde geldt voor het vlees van onze varkens en lammeren. Het is fijn om een vleesleverancier te hebben die precies snapt wat wij zoeken en dit selecteert. Elk stuk vlees dat wij gebruiken, heeft tenminste een één ster Beter Leven-keurmerk. Biologisch is het niet; althans, ons varkensvlees is altijd van biologische afkomst, maar wij maken geen biologisch gecertificeerde eindproducten. Want daarvoor moet het voldoen aan bepaalde eisen die niet per definitie een bijdrage hebben geleverd aan een beter leven voor het dier. En dat geldt wel voor de dieren wij gebruiken. Eigenlijk is het heel raar dat in Nederland een product het keurmerk ‘biologisch’ kan krijgen, als het dier een minder duurzaam bestaan heeft gehad dan een dier dat altijd buiten heeft kunnen scharrelen of leven,’ zegt Borghans. 

‘Ik wil niet overkomen als een wereldverbeteraar, maar ik heb me wel altijd enorm verbaasd over wat consumenten ervaren als “eerlijk” en “echt vers” In een verse salade in de supermarkt zitten vijf producten die je eet, terwijl er op de achterzijde zo’n veertien toevoegingen staan om de producten vers te houden. Ergens komt er een punt voor retailers dat ze verantwoording moeten afleggen over wat ze verkopen aan de consument. De coronacrisis heeft duidelijk bijgedragen aan de bewustwording bij mensen. Er is een verband tussen diabetes en overgewicht, en suiker, zout, additieven en e-nummers. Slagerijen en groenteboeren zijn de afgelopen decennia voor een groot deel opgeslokt door de retail, maar inmiddels is er een nieuw publiek voor deze ambachtelijke winkels, waar mensen komen die behalve iets lekkers ook iets gezonds willen.’ 

Duurzaam in alle facetten

‘Wij richten ons op de doelgroep 35- tot 60-jarigen, op zoek naar lekker gesudderd kwaliteitsvlees van rund, lam, varkens of kip. Dat is de leeftijdscategorie die van huis uit heeft meegekregen dat vlees voedzaam is en dat rundvlees van een eerlijke herkomst nu eenmaal tien euro per kilo kost in plaats van drie euro. We willen uiteindelijk de gewone burger kunnen bedienen. Helaas hebben we nog geen groot marketingbudget en moeten we creatief zijn. We hebben het supermarktschap nodig om de naamsbekendheid van het merk Blyck verder op de kaart te zetten,” vervolgt Borghans. “Het proces om een vaste plek in het winkelschap te veroveren, is er echt een van de lange adem geweest. Dankzij Haarsma Foodimpuls uit Heerenveen en Booijmans Foodimpuls uit Zaltbommel is dat eindelijk gelukt. Ik leef op passie en ondernemen, maar op een gegeven moment heb je wel omzet nodig om je investering terug te kunnen verdienen. Martijn en ik hebben altijd de overtuiging gehad dat wij met Blyck-stoofpotjes en -soepen een goed alternatief bieden voor consumenten die kant-en-klaarmaaltijden willen van een eerlijke herkomst. Bij het bereiden van hun maaltijd zullen ze iets ruiken wat ze vroeger ooit geroken hebben, toen ze op zondagmiddag naar opa en oma gingen. Wij krijgen zoveel fijne reacties van mensen die voor het eerst Grootmoeders Stoof hebben gegeten. Blyck biedt kant-en-klaar stoofmaaltijden, zonder een berg zout erover. Elk potje is bereid met duurzaam en lekker vlees. Het enige wat je nodig hebt, is een stuk brood, aardappels of frietjes erbij en je hebt een heerlijke maaltijd. De vraag is er en dankzij Blyck Leckerneyen het aanbod nu dus ook. Want met onze producten kunnen mensen thuis een stoofgerecht of soep maken zonder uren in de keuken te staan.’

Dat de Blyck-producten in blik zitten, vindt Borghans geen probleem. ‘Blik is niet hip, maar onze verpakking draagt wel bij aan een bijzonder lange houdbaarheid, zodat mensen altijd iets in huis kunnen houden voor als ze wat gemakkelijks, snels en lekkers op tafel willen zetten zonder toevoegingen. En wat bovendien concurreert met de kant-en-klaarmaaltijden die wél vol zitten met zout, suiker en ander additieven. Voor mij is het trouwens ook heel gek dat er plastic verpakkingen worden gebruikt voor kant-en-klaarmaaltijden en salades. Dat je toevoegingen nodig hebt om de producten in plastic te kunnen tonen. Die gedachtegang snap ik wel, maar ik vind het te gek voor woorden. Onze verpakkingen zijn volledig recyclebaar en de reclame op de displays zijn gemaakt van karton en restproducten van mais en tarwe.’

• 

• 

Van de slager

Voor slagerijen, delicatessen- en versspeciaalzaken is de expertise gevraagd van Blyck Leckerneyen voor de lijn Van de slager. Deze lijn is voor Foodimpuls Heerenveen en Zaltbommel opgezet. ‘We kunnen aan alle slagerijen leveren met onze slagerslijn, die uit acht verschillende producten bestaat. Zo hebben we onder meer gebraden gehaktballen (groot én klein), twee gerechten met Boerderijkip, rundvlees, soepen, hachee en babi pangang. Daarnaast produceren we op aanvraag. Wij zoeken ondernemers met een passie voor verantwoorde voeding,’ legt Borghans uit. ‘Slagers zijn bij uitstek ondernemers die goed kunnen vertellen over de herkomst van de dieren. Zij delen dezelfde passie voor gezond eten en eerlijk vlees als wij. En ze kunnen rekenen op een mooie marge. We zien in de cijfers terug dat het aantal herhaalaankopen onder consumenten groot is.’

Borghans beseft dat slagers gevoelig zijn voor het verhaal achter de onderneming en het merk. ‘In Nederland hebben we zoveel moois lopen en groeien. Ons vlees is afkomstig van dieren uit kuddes voor natuurbeheer. Die niet gefokt worden, maar worden gedood voor de slacht vanwege het inkrimpen van de kudde of omdat ze te oud zijn. Er zijn steeds meer mensen die vlees willen eten op voorwaarde dat ze weten dat het verhaal erachter klopt. Wij kunnen slagers en consumenten die garanties geven. Wij werken met vaste partners: Kroon Vlees Groningen, Berends Haren, Lindenhoff voor de Hollandse hazen, Albert Dantuma voor het spek en expertise voor het conserveren. Zodoende weten we waar ons vee loopt, wie het voedt en wie het slacht.’

De lijn Van de slager wordt verwerkt bij een slagerij in Friesland, terwijl het vlees, behalve de Boerderijkip, en de verse groenten afkomstig zijn uit Groningen. Dat is ook terug te zien op de verpakkingen. ‘We hebben gekozen voor de Martinitoren van Groningen en de Waterpoort van Sneek. Dan is voor iedereen duidelijk dat het om een coproductie uit Friesland en Groningen gaat,’ lacht Borghans tot slot. 

Meer informatie: Blyck Leckerneyen, tel. 06-28301331, milo@blyck.nl | info@blyck.nl | blyck.nl