Het noordelijke landschap, met name Fryslân, is Dirk Beintema’s geliefde onderwerp. Toch is het niet het Fryslân dat de gemiddelde Nederlander voor ogen staat. Want Beintema’s expressionistische werk is uitbundig van kleur en uitdrukking. De Ploeg mengt zich hier als het ware met Matisse en het Zuid-Franse licht. Niet geheel toevallig had Beintema daar lang een tweede huis. Toch is het Fryslân dat hem al sinds zijn prilste jaren inspireert: ‘Fryslân is mijn land van water, wolken en van wind. Er is frisheid, zuiverheid en stilte. Het brengt mij in vervoering, nodigt uit tot een soms uitbundig kleurenpalet. Het is een schier onuitputtelijke inspiratiebron van sloten omringd met fluitenkruid tot flarden land en wolken, de rode daken van de boerderijen, koeien, het wad, de terpdorpen, de duinen, de Harlinger buitenhaven, de wijdse vlakte van het Noorderleeg.’
Dirk Beintema (1948) zag als 7-jarig kind zijn vader soms mooie tekeningen maken. Moeder had bijzondere belangstelling voor kunst en cultuur en nam hem als 8-jarige mee naar een tentoonstelling van Jan Stroosma in Leeuwarden, een voormalig klasgenootje. De mooie Friese landschappen in zwart-wit staan Beintema nog helder voor de geest. Enkele jaren later maakte Beintema zijn eerste olieverfje naar een prent van Willem Roelofs’ ‘De Brug te Doesburg’.
Beintema en De Vries kunstwerken
The Fabulous Beats
In de ban van Cliff Richard & The Shadows bouwde de jeugdige Beintema zelf zijn eerste elektrische gitaar. Deze drieste daad leidde indertijd tot een lokale rock-carrière met The Fabulous Beats. Beintema, met een grijns: ‘Indertijd Frieslands meest populaire beatgroep. Dat had grote impact: moest ik de onzekere muziekbusiness in en mijn werk als etaleur en huisschilder opgeven? Tsja… eind 1968 stopte ik met de muziek. Geboeid door de klassieke schilderkunst kopieerde ik indertijd enkele oude meesters. Zo sloop het kunstenaarsbloed mijn ambachtelijke schildersleven binnen.’
Kleur
Aanvankelijk was Beintema’s werk donkerder van aard, maar een bezoek aan de Henri Matisse-tentoonstelling in Dusseldorf in 1983 opende zijn ogen voor de mogelijkheden van kleur, licht, vorm en fantasie. Beintema: ‘Het expressionisme raakte mij diep. Zowel het Franse, Duitse als natuurlijk het Friese expressionisme, waarmee ik mij sterk verwant voel. Maar dat zijn zijpaden. Mijn belangrijkste inspiratiebron is het landschap zelf. Het noordelijke Friese landschap kan mij echt in vervoering brengen. Maar ook de Midi in Zuid-Frankrijk is een grote inspiratiebron geweest. Ik denk dat die werelden elkaar ergens spontaan zijn gaan raken.’
Beintema vertelt
Beintema’s werk heeft eigenlijk geen toelichting nodig, maar omdat hij precies zo spreekt als hij schildert laten wij hem hier een schilderij in woorden vertellen: ‘Wanneer ik eind mei, begin juni in Hoptille bij de brug over de Bolswardertrekvaart fiets, stap ik altijd even af. Ik wil dan eerst over het land kijken, het zicht over de vaart aan weerszijden van de brug. Het mooie landschap, het verloop van de Bolswardertrekvaart door de Huinserpolder. Het oude riet langs de vaart is dan spierwit en zal weldra worden overgroeid door het nieuwe groene riet. Vervolgens fiets ik dan over de Rewerterdyk naar Rewert. Onderweg stop ik weer enkele keren om intens te genieten van de prachtige weilanden, die zijn ingericht als weidevogelgebied. Eind jaren tachtig, begin jaren negentig kwamen dan grutto’s mij schreeuwend en krijsend tegemoet vanuit een sterke drang om hun jongen te beschermen. Dat is helaas minder geworden. Maar de aanblik van de bloeiende weiden blijft voor mij intens en troostrijk. De diversiteit van kleuren, het wuivend bloeiende gras, de veldzuring, de boterbloemen en het fluitenkruid langs de bermen geven mij een gelukzalig gevoel. Het laat mijn schildersbloed sneller stromen.’
Boeken
Beintema heeft zijn oeuvre in twee neverending boeken samengebracht die hij (met verlies) voor € 30 per titel verkoopt: ‘Ik hoef er niet van te leven en ben vrij in mijn keuzes, ook in mijn werk. Het moet betaalbaar blijven, dat geldt ook voor mijn werk. Mijn boeken Ode aan Friesland en Húns en omgeving geven een overzicht van wat ik sinds 1995 in Fryslân heb geschilderd. Het zijn neverending boeken, want je kunt ze per stuk laten drukken. Ik geef ze cadeau bij de aanschaf van een schilderij en zorg dan dat het aangekochte werk eraan is toegevoegd. Maar goed, ook naar de boeken ontstond bij tentoonstellingen en atelierbezoek spontaan vraag. Dus laat ik er soms een paar extra drukken.’
•
Dirk Beintema Ateliergalerie
Open op donderdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag
Verder op afspraak
Turfmarkt 8, Leeuwarden
Info: dirkbeintema.nl