Photo League: New York 1936-1951

Van 26 juni 2025 tot en met 11 januari 2026 presenteert het Joods Museum de eerste Europese tentoonstelling over de Photo League. Dit collectief legde het dagelijks leven en sociale ongelijkheid in de stad New York vast. De expositie toont werk van bekende fotografen als Weegee, Walter Rosenblum, Berenice Abbott en Lisette Model. Ook belicht de tentoonstelling de rol van Joodse en vrouwelijke fotografen binnen de Photo League. De thema’s die zij aankaartten zijn nog altijd actueel.

© Estate of Rebecca Lepkoff, Courtesy of Howard Greenberg Gallery, New York

Straatfotografie

De Photo League (1936-1951) was een collectief van vooruitstrevende fotografen die een cruciale rol speelden in de ontwikkeling van straatfotografie. In een tijd van economische crisis en sociale onrust trokken de leden, onder wie veel Joodse fotografen, de straten van New York op om het dagelijks leven vast te leggen. Ze combineerden een artistieke insteek met documentaire fotografie en gaven zo een menselijk gezicht aan arbeiders, migranten en gemarginaliseerde gemeenschappen die vaak over het hoofd werden gezien. Hun werk bood niet alleen een intieme blik op de stad, maar droeg ook bij aan een bredere discussie over armoede, discriminatie en sociale ongelijkheid.

© Orkin/Engel Film and Photo Archive, New York, Courtesy of Howard Greenberg Gallery, New York

Nieuwe perspectieven

Opvallend is de solidariteit die leden van de Photo League toonden met de Zwarte gemeenschappen in New York. Zowel Joden als Afro-Amerikanen waren relatieve nieuwkomers in de stad en beide groepen werden geconfronteerd met discriminatie en uitsluiting. Joodse fotografen binnen de League voelden hierdoor een sterke verwantschap met de Zwarte bewoners en legden hun levens vast zonder de racistische stereotypen te reproduceren die destijds gangbaar waren in de Amerikaanse beeldcultuur. Dit zorgde voor een vernieuwende en empathische beeldtaal die in de fotografie van die tijd ongebruikelijk was. Tijdens het McCarthy-tijdperk werden progressieve kunstenaars en intellectuelen regelmatig verdacht gemaakt door de overheid. In 1947 werd de Photo League op de zwarte lijst geplaatst wegens vermeende communistische banden. De League werd doelwit van FBI-onderzoek en verloor financiering en leden. In 1951 hief de organisatie zichzelf op. Leden werden gedwongen hun carrière elders voort te zetten en raakten in de vergetelheid. Vooral vrouwelijke leden zagen hun loopbaan tot stilstand komen, doordat zij in het naoorlogse tijdperk vaak gedwongen werden terug te keren naar traditionele, huishoudelijke rollen.

Actuele relevantie

De thema’s die de Photo League aansneed, zoals sociale ongelijkheid, identiteit en emancipatie, zijn nog altijd actueel. Deze eerste Europese tentoonstelling biedt een kans om de fotografie van de Photo League opnieuw te ontdekken en te zien hoe het werk van deze pioniers doorwerkt in de hedendaagse beeldcultuur. Uniek aan de presentatie zijn nooit eerder openbaar gemaakte interviews uit de jaren 1970 met voormalige leden van de Photo League. Hun persoonlijke verhalen en reflecties bieden een bijzondere blik op de impact en nalatenschap van de beweging.